Koshary – món ăn cay đặc trưng của Ai Cập được UNESCO vinh danh

Món Koshary, sự kết hợp độc đáo giữa đậu lăng, cơm và pasta – xuất hiện ở hầu khắp các quầy hàng rong Ai Cập đã chính thức được UNESCO công nhận là di sản văn hóa phi vật thể vào ngày 10/12. Đây là bước tiến mới trong nỗ lực của Cairo nhằm quảng bá rộng rãi bản sắc văn hóa – lịch sử của đất nước.

Món Koshary được UNESCO vinh danh là bước tiến mới trong nỗ lực của Ai Cập nhằm quảng bá rộng rãi bản sắc văn hóa – lịch sử của đất nước.

Động thái này diễn ra chỉ hơn một tháng sau khi Ai Cập khánh thành bảo tàng cổ vật mới quy mô lớn, một phần của chiến lược thu hút du khách và tôn vinh chiều sâu lịch sử của quốc gia.

Dù một truyền thuyết phổ biến cho rằng Koshary bắt nguồn từ miền bắc Ấn Độ và theo chân binh lính Anh đến Ai Cập, giới nghiên cứu khẳng định món ăn này có hành trình lâu dài hơn nhiều, gắn với các dòng di cư, thương mại và chinh phục qua hàng thiên niên kỷ. Nhà nghiên cứu ẩm thực kiêm khảo cổ thực vật Hala Barakat cho biết đậu lăng xuất hiện từ vùng Lưỡng Hà hơn 5.800 năm trước, gạo đến từ Đông Á, cà chua và ớt từ châu Mỹ, còn mì Pasta là sự bổ sung hiện đại hơn.

“Những thành phần ấy hội tụ qua hàng ngàn năm, tên gọi có thể mang nguồn gốc Ấn Độ, nhưng phiên bản Koshary Ai Cập có hình hài riêng và còn thay đổi từ Alexandria đến Aswan.” - Nhà nghiên cứu ẩm thực kiêm khảo cổ thực vật Hala Barakat, phân tích.

Hồ sơ đề cử cũng nhấn mạnh sự đa dạng đó là: Lentil vàng được dùng phổ biến tại vùng ven biển, trong khi Cairo và Thượng Ai Cập ưa chuộng Lentil đen. Một số gia đình thêm trứng luộc, còn tại Sinai có món tương tự gọi là ma’dous. Tất cả biến thể đều được thống nhất bởi hương vị đặc biệt từ giấm, tỏi và sốt cay, tùy khẩu vị mỗi người.

Việc được ghi danh vào danh sách di sản chủ yếu mang ý nghĩa biểu tượng, không kèm hỗ trợ tài chính trực tiếp. Trước đó, nhiều món ăn như Couscous của Bắc Phi hay Ceviche Nam Mỹ cũng từng được UNESCO công nhận; ẩm thực Italia cũng nằm trong danh sách được xét năm nay.

Món Koshary là sự kết hợp độc đáo giữa đậu lăng, cơm và pasta.

Koshary trở nên phổ biến vào thế kỷ 20 khi các nhà hàng và xe đẩy đường phố nhiều màu sắc mọc lên gần trường học và ga tàu. Món ăn không sử dụng sản phẩm động vật nên cũng phù hợp với cộng đồng Cơ đốc giáo Coptic trong thời gian ăn chay, cũng như giới trẻ Ai Cập theo đuổi chế độ ăn chay.

Ngày nay, theo ông Ahmed Shaker – phụ trách quan hệ công chúng của quán Abou Tarek Koshary, thương hiệu nổi tiếng ở Cairo từ năm 1963, Koshary gần như là biểu tượng không thể thiếu của đất nước.

“Bất cứ du khách nào đến Ai Cập cũng sẽ ghé Kim Tự Tháp, thăm bảo tàng và đến Abou Tarek để ăn koshary” – Ông Ahmed Shaker, chia sẻ.

Với sự công nhận lần này, Koshary trở thành di sản thứ 11 của Ai Cập, nối tiếp Tahteeb – môn võ cổ truyền dùng gậy và sử thi truyền miệng Sirat Bani Hilal. Tân Tổng Giám đốc UNESCO, Khaled El-Enany, người từng giữ chức Bộ trưởng Du lịch và Cổ vật Ai Cập cam kết sẽ nỗ lực bảo tồn và phát huy các truyền thống văn hóa trong nhiệm kỳ của mình.