Lũ lụt và sạt lở ở Indonesia đe dọa quần thể đười ươi Tapanuli

Cẩm Tú/Theo Reuters 18:39, 09/12/2025

Indonesia đang trải qua thảm họa lũ lụt và sạt lở cướp đi sinh mạng hàng trăm người, đồng thời đe dọa sinh tồn của đười ươi Tapanuli - loài đười ươi quý hiếm nhất thế giới. Những con vật từng sinh sống bình yên trên các sườn đồi ở Sipirok, Bắc Sumatra, giờ dường như biến mất.

Tapanuli là loài đười ươi quý hiếm nhất thế giới.
Tapanuli là loài đười ươi quý hiếm nhất thế giới.

Trước khi những trận lũ lụt và sạt lở chết người xảy ra tại Indonesia cách đây hai tuần, anh Amran Siagian, 39 tuổi, thường gặp những con đười ươi Tapanuli trên một ngọn đồi ở Sipirok. Là nhân viên kiểm lâm tại Trung tâm Thông tin Đười ươi (OIC) trong 5 năm qua, anh nhớ rõ những con đười ươi thường ăn sầu riêng và các loại trái cây từ các trang trại xung quanh. Tuy nhiên, sau sạt lở và lũ do bão gây ra, những con đười ươi dường như biến mất hoàn toàn.

“Trước đây chúng tôi thường thấy đười ươi bên bờ sông, thậm chí còn gặp cả vượn Siamang, vượn cáo, cầy hương hay chim mỏ sừng. Nhưng sau thảm họa, mỗi khi đi tuần tra, chúng tôi không còn thấy chúng nữa”, kiểm lâm Amran Siagian cho biết.

Ông Panud Hadisiswoyo, người sáng lập OIC, chia sẻ: “Tôi tin rằng trận lũ và thảm họa sinh thái gần đây ở huyện Batang Toru đã ảnh hưởng đến đười ươi, đặc biệt là những khu vực xảy ra sạt lở, làm cho môi trường sống của chúng bị phân mảnh thêm. Điều này là chắc chắn”.

Các nhà lãnh đạo địa phương và nhóm bảo vệ môi trường cảnh báo, nạn phá rừng liên quan đến khai thác mỏ và gỗ cũng góp phần làm trầm trọng thêm hậu quả của lũ lụt và sạt lở. Tại Sipirok, những cây lớn đã bị chặt hạ.

Kiểm lâm Amran Siagian nói: “Rất nhiều khu rừng ở đây đã bị phá. Đây là lý do chúng tôi nghĩ chính phủ chưa thực sự quan tâm. Người dân địa phương chặt cây và bán cho các công ty, rồi gỗ được vận chuyển đi”.

Ông Panud Hadisiswoyo nói: “Chúng tôi còn tin rằng một số con đười ươi đã bị cuốn theo các trận sạt lở, vì chúng sống trên sườn đồi. Chúng buộc phải di chuyển vì phần chân đồi và sườn đã bị chuyển đổi thành trang trại, vườn cây công nghiệp, cũng như các khu khai thác như mỏ vàng và thủy điện”.

Lũ lụt và sạt lở đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường sinh sống của đười ươi cũng nhiều loài động vật khác.
Lũ lụt và sạt lở đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến môi trường sinh sống của đười ươi cũng như nhiều loài động vật khác.

Người sáng lập OIC cũng thông tin thêm, khoảng 760 con đười ươi trong khu vực đang đối mặt nguy cơ không có nơi sinh sống. Theo Tổ chức Quốc tế về Bảo tồn Thiên nhiên (WWF), toàn Indonesia và Malaysia hiện có khoảng 119.000 con đười ươi.

“Nếu không có sự hỗ trợ từ chính phủ, đười ươi có thể tuyệt chủng tại đây, đặc biệt với nạn phá rừng quy mô lớn. Trong vài năm tới, chúng có thể còn tồn tại, nhưng tương lai thì khó đoán. Khi thế hệ con cháu chúng tôi lớn lên, có lẽ chúng sẽ chỉ biết đười ươi qua tên gọi, vì tình trạng rừng đang vô cùng tồi tệ”, kiểm lâm Amran Siagian nhấn mạnh.