Nhìn lại thời điểm cách đây khoảng gần chục năm, Tích Lương (Thành phố Thái Nguyên) còn là một xã nghèo, cơ sở hạ tầng hầu như chưa có gì; đời sống của người dân còn khó khăn do tỷ lệ hộ nông nghiệp chiếm 40%, đất đai không mầu mỡ.
Sản xuất nông nghiệp chủ yếu trồng lúa, màu và chăn nuôi, chưa đưa khoa học kỹ thuật vào áp dụng nên giá trị sản xuất nông nghiệp năm 2001 đạt 34,4%.Thương mại dịch vụ, công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp (CN,TTCN) cũng phát triển ở mức “khiêm tốn”: năm 2001 chỉ có 165 hộ kinh doanh và 2 doanh nghiệp; giá trị sản xuất CNTTCN mới đạt 1,13 tỷ đồng.
Phát huy lợi thế của một phường gần trung tâm thành phố Thái Nguyên (TPTN); là địa bàn có trục Quốc lộ 3 chạy qua; nơi có 2 trường đại học và 1 trường cao đẳng dạy nghề; có một số cơ quan, xí nghiệp của trung ương và tỉnh, doanh nghiệp và nhiều hộ kinh doanh cá thể đang hoạt động sản xuất kinh doanh nên suốt 2 kỳ Đại hội Đảng bộ của xã (nhiệm kỳ 2000-2005 và nhiệm kỳ 2005-2010), Đảng bộ xã Tích Lương liên tục đề ra chủ trương nhằm chuyển dịch cơ cấu kinh tế từ: nông nghiệp - CNTTCN - thương mại - dịch vụ sang cơ cấu kinh tế: thương mại dịch vụ - CNTTCN - nông nghiệp. Vì vậy, trong những năm qua, Ban chấp hành Đảng bộ đã đề ra nhiều nghị quyết chuyên đề để tập trung lãnh đạo, chỉ đạo đạt kết quả cao.
Hằng năm, Đảng bộ đều có các nghị quyết chuyên đề cho từng lĩnh vực, cụ thể là tập trung vào chuyển dịch cơ cấu kinh tế trong nông lâm nghiệp, CNTTCN và thương mại dịch vụ. Từ đó, xã đã vận động người dân tích cực đưa khoa học vào sản xuất nhằm từng bước xóa bỏ tình trạng tự cung, tự cấp; đưa các giống lúa mới vào sản xuất; tận dụng đất đồi bãi trồng cây ăn quả, cây công nghiệp có giá trị kinh tế cao, xóa bỏ vườn tạp; phát triển mạnh chăn nuôi hàng hóa theo hướng trang trại gia đình; tăng diện tích trồng màu, nhất là trồng rau sạch, rau an toàn; khuyến khích các hộ gia đình có ao nuôi cá mở rộng, cải tạo ao hồ nhằm tăng thu nhập. Đối với các hộ có nhu cầu về vốn, xã tạo điều kiện về thủ tục, các tổ chức đoàn thể đứng ra tín chấp để người dân được vay vốn đầu tư phát triển sản xuất, kinh doanh. Qua đó, dư nợ ngân hàng mỗi năm đạt ở mức trên 3 tỷ đồng.
Chủ trương của xã là thu hút nhiều các dự án vào địa phương để giảm tỷ lệ lao động nông nghiệp và chuyển sang ngành nghề kinh doanh, dịch vụ khác nên trong sản xuất CNTTCN, xã khuyến khích và tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp về thủ tục, quỹ đất để phát triển CNTTCN, dịch vụ và ngành nghề. Trong đó, ưu tiên các doanh nghiệp phát triển ngành nghề cơ khí, sản xuất vật liệu xây dựng, chế biến nông sản phục vụ nông nghiệp, chăn nuôi, tạo việc làm cho người lao động. Đối với xây dựng cơ sở hạ tầng, xã tranh thủ mọi nguồn vốn của Nhà nước và huy động sự đóng góp của nhân dân để hoàn thiện các công trình công cộng phục vụ sinh hoạt và đời sống nhân dân… Do có định hướng đúng đắn và biết khai thác nội lực trong dân nên Tích Lương đã tạo được sự chuyển biến mạnh trong phát triển kinh tế.
Từ năm 2005 trở lại đây, Tích Lương như được khoác lên mình một tấm áo mới: chợ Ba Nhất đã được hoàn thiện đưa vào sử dụng trở thành trung tâm thương mại, dịch vụ và tăng nguồn thu ngân sách cho xã. Nhờ có chính sách cởi mở, thân thiện nên xã đã thu hút được 22 doanh nghiệp hoạt động với nhiều ngành nghề khác nhau như kinh doanh vận tải, kim khí, thương mại dịch vụ và 767 cơ sở sản xuất kinh doanh cá thể giải quyết việc làm cho hàng nghìn lao động ở địa phương và các nơi khác… Đây cũng chính là thành công của xã với chủ trương giảm tỷ lệ lao động trong nông nghiệp và tăng tỷ lệ lao động trong các lĩnh vực phi nông nghiệp (tỷ lệ lao động trong nông nghiệp giảm từ 40% trước đây xuống còn 18%, còn lao động phi nông nghiệp đã đạt 82%). Tích Lương cũng bắt đầu được nhiều người biết đến với những hộ làm kinh tế giỏi như gia đình các ông Nguyễn Văn Nhuận, Dương Thanh Trọng, Dương Văn Cương ở xóm Tung. Mỗi nhà thường xuyên trong chuồng nuôi từ 300 đến 400 con lợn nái và lợn thịt; hoặc “vua” dế Nguyễn Thế Đạt ở xóm Ba Cống... Đó là chưa kể còn nhiều hộ đã xuất bán vài chục tấn lợn hơi một lứa; nuôi gà đẻ siêu trứng cho thu nhập cao. Trên tuyến đường vào nghĩa trang khu Nam thành phố đi qua xã đã xuất hiện những dãy phố với nhiều nhà xây cao tầng kiểu dáng hiện đại. Ngã tư ga Lưu Xá đang được khảo sát thành lập thêm một thị tứ mới. Đời sống của người dân Tích Lương được cải thiện nhiều; số hộ khá và giầu tăng lên, đặc biệt số hộ nghèo giảm nhanh (năm 2006 xã còn 22% số hộ nghèo, năm 2008 chỉ còn 4,9% số hộ nghèo). Hiện nay, 100% hộ đã được dùng điện lưới quốc gia. Nếu như trước năm 2005, xã chưa có đoạn được đường nào được bê tông thì nay đã có trên 40 Km đường bê tông đi qua các xóm, chiếm trên 90% tổng số xóm có đường bê tông, những đoạn chưa làm được chủ yếu là đường phụ và xã cũng phấn đấu sẽ hoàn thành xong trong năm 2009. Hầu hết các xóm đã xây được nhà văn hóa (chỉ còn 1 xóm chưa xây được do chưa có quỹ đất). Trạm y tế đã đạt chuẩn Quốc gia; hệ thống các trường tiểu học và THCS từng bước được xây dựng theo hướng đạt chuẩn Quốc gia.
Kinh tế phát triển nên doanh thu trên địa bàn xã năm 2008 đã đạt 154 tỷ 826 triệu đồng. Tỷ trọng giữa các ngành: ngành Thương mại, dịch vụ chiếm 45,7%, ngành CNTTCN chiếm 30,3%, ngành Nông nghiệp chiếm 24%, đạt chỉ tiêu Đại hội Đảng bộ xã nhiệm kỳ 2005-2010 đề ra hàng năm. Bức tranh kinh tế ngày một sống động khi Tích Lương đã và đang tiếp tục được tô điểm với một số dự án đang được triển khai như đường vào nghĩa trang phía Nam thành phố; xây dựng khu tái định cư của tuyến đường Quốc lộ 3 mới Hà Nội - Thái Nguyên chạy qua; Dự án Chế biến sỉ lò cao của Công ty TNHH Hoa Huy với quy mô lớn đang gần hoàn thiện giai đoạn lắp đặt dây chuyền sản xuất. Ông Trần Xuân Lập, Chủ tịch UBND xã cho biết thêm: Trong những năm tới, xã có chủ trương chuyển đổi tiếp 15 ha đất nông nghiệp sang nuôi trồng thủy sản. Tuy nhiên, khó khăn hiện nay là các hộ nuôi thủy sản cần diện tích rất lớn (ít nhất cũng phải có 1 ha trở lên), trong khi việc dồn điền đổi thửa chưa thực hiện được. Đây cũng là vấn đề xã tiếp tục bàn để có giải pháp thực hiện nhằm tăng giá trị trong sản xuất nông nghiệp. Ngoài ra,Tích Lương tiếp tục có các dự án chuẩn bị triển khai như: xây dựng bãi đỗ xe phía Nam thành phố (diện tích khoảng 5 ha); đường Quốc lộ 3 mới (Hà Nội –Thái Nguyên) chạy qua có chiều dài 3,7 km; khu dân cư bắc Đại học Kỹ thuật công nghiệp… sẽ góp phần làm cho bộ mặt của xã khởi sắc hơn và tạo điều kiện để Tích Lương phát triển mạnh kinh tế - xã hội.
Với sự nỗ lực phấn đấu của Đảng bộ, chính quyền và nhân dân Tích Lương nên ngày 12/01/ 2009, Thường trực Thành ủy Thái Nguyên đã có Thông báo số 318-TB/TU đồng ý cho xã Tích Lương xây dựng phương án phát triển từ xã Tích Lương trở thành phường Tích Lương để báo cáo Ban Thường vụ Thành ủy xem xét phê duyệt. Hiện, xã đã xây dựng xong đề án và chờ thẩm định. Tương lai không xa, Tích Lương sẽ trở thành một phường trung tâm của T.P Thái Nguyên. Đây không chỉ là sự khẳng định những cố gắng của Đảng bộ, chính quyền, nhân dân Tích Lương mà còn là yếu tố khách quan phù hợp với tốc độ phát triển, mở rộng của thành phố và của tỉnh hiện tại và tương lai.
