Chiều 13/4, chiếc xe cấp cứu của Bệnh viện Đa khoa huyện Đồng Văn rú còi ầm phố núi về phía thị xã Hà Giang. Trên xe chở 6 người đang trong tình trạng rất nguy kịch, trong đó có 5 người thôn Nhìu Sa gồm Sùng Thị Mỷ, 30 tuổi; Giàng Mí Ná, 6 tuổi; Giàng Mí Thò, 9 tuổi cùng 2 cha con anh Giàng Phai Cấu 38 tuổi và cháu Giàng Mí Si 3 tuổi; Vàng Thị Và, 14 tuổi, trú tại thôn Già Sía Tủng.
Đây là 6 trong số 25 người bị ngộ độc tại xã Thài Phìn Tủng do ăn bánh trôi ngô. Trong số 25 người bị ngộ độc phải vào viện cấp cứu từ ngày 12/4, chỉ có 22 người may mắn vượt qua bàn tay tử thần, còn lại 3 người đã vĩnh viễn ra đi.
Vụ ngộ độc với số lượng lớn xảy ra trong địa bàn cùng xã khiến nhiều người hoang mang. Cả xã Thài Phìn Tủng, chìm trong bầu không khí nặng nề.
Theo Bác sỹ Trần Việt Cường, quyền Giám đốc Bệnh viện Đồng Văn: Khoảng 22h ngày 12/4, bệnh viện bỗng trở lên náo loạn khi cùng một lúc, hàng chục người cáng 3 người bệnh nhập viện trong tình trạng rất nguy kịch.
Theo kinh nghiệm, các bác sĩ phán đoán chắc chắn do bị ngộ độc thực phẩm do thấy có biểu hiện như nôn mửa, nhức đầu, chóng mặt, kiệt sức nên nhanh chóng triển khai phương án cấp cứu. Do ngộ độc quá nặng, cả 3 bệnh nhân đã tử vong ngay sáng hôm sau.
Chưa hết bàng hoàng, trưa 13/4, tiếp tục có 6 trường hợp được đưa vào viện trong tình trạng nguy kịch. Trước tình hình đó, Bệnh viện đã điều xe cấp cứu đưa thẳng về tuyến tỉnh. Thế nhưng đến chiều cùng ngày, tiếp tục 16 người được đưa vào nhập viện cũng với các triệu chứng trên với biểu hiện nhẹ hơn.
Đây là vụ ngộ độc lớn nhất trên địa bàn huyện từ đầu năm đến nay. Do điều kiện đất đai chủ yếu là đá núi nên cây lương thực chính của người dân là ngô. Hàng năm cứ vào sau tết nguyên đán, tập tục của người dân thường lấy ngô xay thành từng mảnh to như hạt thóc. Sau đó, họ lấy thứ ngô đó ngâm nước khoảng 1 tháng, đến khi nước ngô trong vắt thì lấy ra nghiền nhỏ thành bột nước. Bột đó được bọc vào vải xô, treo lên cho nhỏ hết nước, bột quánh lại thì nặn thành bánh thả vào nồi luộc sau đó lấy dao cắt chộn với đường phèn.
Thứ bánh đó được người dân làm ăn dần trong nhiều ngày, có khi bánh đá bị mốc nhưng người dân vẫn ăn bình thường.
Trao đổi với chúng tôi, Giám đốc Trung tâm Y tế Dự phòng Hà Giang, ông Đinh Phúc Cảnh khẳng định: Mấy năm gần đây, cứ bắt đầu vào những tháng mùa mưa, năm nào cũng xảy ra tình trạng ngộ độc thực phẩm. Và tác nhân gây độc nhất là nấm và bột ngô mốc. Bởi lẽ mùa này không khí ẩm nên các loại nấm, mốc phát triển mạnh. Để ngăn chặn tình trạng này, trung tâm đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền nhưng sự chuyển biến trong dân rất ít. Người dân vào rừng thấy nấm hái về ăn trong khi đó, họ không hề phân biệt được đâu là nấm độc và đâu là nấm có thể ăn được. Ngay như ăn mèn mén cũng vậy, mặc dù bột đã mốc xanh, mốc đỏ nhưng người dân vẫn tiếc và vẫn lấy để ăn.
Để hạn chế điều này, hiện nay có 2 cơ quan của trung ương đang triển khai đề tài nghiên cứu tìm ra nguyên nhân gây ngộ độc từ nấm và bột ngô. Hy vọng kết quả đề tài sẽ tìm ra nguyên nhân và giải pháp khắc phục để hạn chế thấp nhất những thiệt hại có thể xảy ra.
